یک زلزله 8 ریشتری چقدر از زلزله 7 ریشتری قوی تر است؟ - وبلاگ اشاره

به گزارش وبلاگ اشاره، یک زلزله 7 ریشتری، گرچه ده برابر بزرگتر از یک زلزله شش ریشتری است ولی 32 برابر انرژی بیشتری نسبت به زلزله شش ریشتری آزاد خواهد نمود و این زلزله 32 برابر قوی تر از زلزله شش ریشتری خواهد بود

غزال زیاری - وقوع زلزله سهمگین و مرگبار 7.8 ریشتری در ترکیه، ما را برآن داشت تا به آنالیز و مقایسه شدت زلزله ها بپردازیم تا متوجه شویم که این زلزله تا چه مقدار مرگبار و شدید بوده است.

مقیاس ریشتر، به منظور ارزیابی بزرگی یک زلزله و حجم انرژی آزاد شده در هنگام وقوع یک زلزله به کار می رود و هیچ ارتباطی به مقدار آسیب های آن ندارد.

مقیاس زلزله از صفر تا ده ریشتر تعیین شده و متغیر است. زلزله هایی با مقیاس کمتر باعث لغزش چند سانتی متری گسل ها می شوند و مثلا یک زلزله 9 ریشتری، گسل ها را چندین متر جابجا می نماید.

شاخص های موثر در ابعاد و ویرانگری زلزله

ابعاد یک زلزله تنها به مقدار جابجایی گسل ها بستگی ندارد و بحث مساحت صفحه گسلی نیز مطرح است. هرچقدر این وسعت بیشتر باشد، زلزله بزرگتر خواهد بود. یک زلزله هفت ریشتری، منطقه گسلی به مساحت حدود 1000 کیلومتر مربع یا حدود 50 کیلومتر طول و 20 کیلومتر عرض را دربر می گیرد.

مقدار ویرانگری و آسیب های زلزله به فاکتورهای متعددی بستگی دارد؛ از محل وقوع زلزله گرفته تا مرکز آن و عمق وقوع زلزله. در عین حال مقدار سکونت پذیری مرکز وقوع زلزله نیز فاکتوری تعیین نماینده است.

در صورتی که زلزله در منطقه ای پرجمعیت رخ دهد، مقدار ویرانی و قربانیان آن به شدت بالا خواهد بود ولی زلزله ای با همین شدت در منطقه ای دور افتاده و خالی از سکنه، قربانی و ویرانی زیادی نخواهد داشت. زلزله هایی با شدت بالا، در اعماق اقیانوس ها ممکن است حتی به وسیله انسان ها حس هم نشوند.

فاکتور مهم دیگر، عمق کانون زلزله است. هرچه عمق کانون زمین لرزه بیشتر باشد، قدرت آن بیشتر است و در عین حال احتمال رسیدن آن به سطح زمین کمتر خواهد شد. به همین دلیل هم هست که زلزله های سطحی، رایج تر و خطرناک تر هستند.چون هر چه عمق کانون زلزله کمتر باشد، آسیب های بیشتری به سطح می زند.

زلزله چند ریشتری خطرناک خواهد بود؟

خوشبختانه بیشتر زلزله ها واقعا کوچک بوده و زیر سه در مقیاس ریشتر هستند که میکرو زلزله نامیده می شوند و حتی شاید به چشم نیایند. اما زلزله های بالاتر از 4.5 ریشتر به راحتی حس می شوند و بخش معدودی از زلزله ها (15 زلزله در 1.4 میلیون زلزله ثبت شده بالای 2 ریشتر)، 7 ریشتری یا بیشتر هستند و خطرناک قلمداد می شوند. یک زلزله 8 ریشتری یا بالاتر از آن، یک زلزله بزرگ است.

بزرگی یک زلزله به چه معناست

به گفته لوسی جونز، زلزله شناس، بزرگی زلزله در واقع عددی است که نشان دهنده انرژی رها شده در نتیجه آن زلزله است. انرژی آزاد شده با مقدار حرکت سنگ ها و فاصله ای که حرکت می نمایند محاسبه می گردد. در اینجاست که متوجه می شویم که یک زلزله هشت ریشتری چقدر ترسناک تر از یک زلزله 6 ریشتری خواهد بود.

هر یک ریشتری که زلزله بزرگتر باشد، انرژی آزاد شده، حدود 32 برابر افزایش می یابد. یعنی یک زلزله 7 ریشتری، گرچه ده برابر بزرگتر از یک زلزله شش ریشتری است ولی 32 برابر انرژی بیشتری نسبت به زلزله شش ریشتری آزاد خواهد نمود و این زلزله 32 برابر قوی تر از زلزله شش ریشتری خواهد بود

یعنی در یک زلزله هشت ریشتری 1000 برابر انرژی بیشتر از زلزله شش ریشتری آزاد خواهد شد و این انرژی در منطقه بزرگتر و برای زمان طولانی تری آزاد می گردد.

در ابتدا، تعریف بزرگی زلزله به دستگاه های لرزه نگار برمی گشت که در آن ماشینی با بهره گیری از جوهر، حرکات سریع را روی یک کاغذ به تصویر می کشید و لرزش زلزله این گونه مقدار گیری می شد و بزرگی یک زلزله این گونه بود که امواج در یک لرزه نگاری در فاصله خاصی از کانون زلزله چقدر بزرگ هستند و در آن موقع، بزرگی یک زلزله هشت ریشتری، ده برابر بیشتر از یک زلزله هفت ریشتری در نظرگرفته می شد.

ولی تعیین شد که مقیاس بزرگی زلزله را باید به نحو دیگری در نظر گرفت و در حال حاضر برای به دست آوردن مقیاس بزرگی زلزله به محاسبه حرکات سنگ ها برروی گسل پرداخته و زلزله های بزرگتر به صورت دقیق تری محاسبه می گردد.

کدام زلزله ها نگران نماینده هستند؟

عموما زلزله های بالای 6 ریشتر و آنهایی که در منطقه ها پرجمعیت رخ می دهند، به مراتب نگران نماینده تر هستند و آسیب های بیشتری وارد می نمایند.

در ادامه، ریشتر به ریشتر به آنالیز مقدار آسیب ها و خطرناک بودن زلزله ها می پردازیم اما به طور کلی زلزله هایی به بزرگی 6 ریشتر، آسیب های قابل توجهی به سازه های آسیب پذیر مثل ساختمان های مقاوم سازی نشده و ساختمان های آجری می زنند ولی زلزله های 7ریشتر به بالا، علاوه بر واژگون کردن اثاثیه سنگین، به ساختمانهای معمولی و خوش ساخت هم خسارات فراوانی خواهند زد.

• یک ریشتر (ناچیز): تقریبا در شرایط عادی به وسیله افراد انگشت شماری حس می گردد. احتمال وقوع آن در جهان در هردقیقه است.
• دو ریشتر (ضعیف): به وسیله افراد معدودی که آن هم در حال استراحت هستند حس می گردد، به ویژه در طبقات بالاتر.
• سه ریشتر (ضعیف): به وسیله بعضی افراد که در خانه هستند احساس می گردد، به ویژه در طبقات بالاتر. خیلی از افراد حتی متوجه این زلزله نمی شوند. لرزه هایی شبیه به لحظه عبور کامیون از کوچه دارد.
• 4 ریشتر (سبک): به وسیله افرادی که در خانه هستند حس می گردد ولی افرادی که در فضای باز هستند ممکن است آن را حس ننمایند. اگر شب هنگام اتفاق بیفتد، بعضی افراد را بیدار می نماید. ظروف، پنجره ها و درها بهم می خورند دیوارها ممکن است ترک بخورند، صدایی مثل برخورد کامیون سنگین به ساختمان به گوش می رسد.
• 5 ریشتر (میانه): تقریبا به وسیله همه حس می گردد و بسیاری را از خواب بیدار می نماید. ظروف و پنجره ها می شنمایند و وسایل و اجسام ناپایدار جابجا می شوند.
• 6 ریشتر (قوی): به وسیله همگان حس می گردد و وحشتناک است. بعضی اثاثیه سنگین حرکت می نمایند و آسیب های زیادی وارد می گردد.
• 7 ریشتر (خیلی قوی): آسیب جزئی به ساختمان هایی با طراحی و ساخت خوب وارد می گردد؛ آسیب وارده به سازه های معمولی و خوش ساخت کم تا میانه است و سازه هایی با ساختارهای ضعیف یا طراحی نامناسب به شدت آسیب می بینند. از بین رفتن بسیاری از دودکش ها و ساختمان ها
• 8 ریشتر (شدید): آسیب به سازه هایی با طراحی مناسب؛ آسیب شدید به ساختمان های معمولی و ریزش بخشی از آنها. آسیب های جدی به سازه هایی با ساختارهای ضعیف. افتادن دودکش ها و ستون ها، بناهای تاریخی و ریزش دیوارها. واژگون شدن اثاثیه سنگین در منازل
• 9 ریشتر (خشن): آسیب های فراوان به تمامی سازه ها و حتی سازه های خوش ساخت و با طراحی مناسب. خسارات فراوان در ساختمان های بزرگ و اصلی و ریزش آنها. بسیاری از ساختمانها از فونداسیون هایشان جدا می شوند.
• ده ریشتری (بسیار شدید): بیشتر سازه ها و ساختمان ها تخریب شده و ریل ها خم می شوند .

منابع: latimes و sms-tsunami-warning

4141